Bu makalede, kültürel miras olarak kutsal mekânlar ve kutsal kentler ele alınmaktadır. Kültürel değerler, coğrafi koşullara, topluma ve zamana bağlı olarak farklılık gösterse de, insan uygarlığının kanıtlarıdır. Bu değerler, insanların kültürel ve toplumsal yapılarının, geleneklerinin, inançlarının ve mitlerin somut yansımaları olan mimari yapılar ve doğal öğeler aracılığıyla hafızada tutulur. İnsanlık tarihinin en erken dönemlerinden itibaren, kutsal mekânların oluşumunda en güçlü motivasyon dindir. İnsanın ruhsal ihtiyacı olan inançla bağlandığı kutsal varlığa yaklaştığı ve ulaştığı mekânlar \"kutsal\" olarak kabul edilir. Tüm dinlerde, manevi, dini, yüce ve ilahi anlam yüklenen doğal veya insan yapımı kutsal mekânlar, inançların simgeleridir. Mabetler, toplu ibadet ve toplanma yerleri olarak toplumsal bütünleşmeyi ve sosyal, kültürel ve ekonomik yaşamı düzenleme misyonunu da içerir. Bu mekânlar, coğrafya, zaman, kültür, inanç ve ibadet biçimleri, dini hafıza ve gelecek umutları gibi birçok etkene bağlı olarak farklı mimari formlarda inşa edilmiştir. Kutsal mekânlar ve kutsal kentler, sembollerle dolu bir dil olan mimarlık ve kent aracılığıyla kutsallığın ifade edilmesi ve yaşanması için etkin bir araçtır. Ayrıca, kutsal inanç ve onun tezahürleri, kentlerin kuruluşu, devamlılığı ve kimliği üzerinde belirleyici olabilir. Kutsal mekânlar, uluslararası platformlarda sadece koruma odaklı değerlendirilmez, aynı zamanda yan anlamlarıyla da önem taşır. Bu mekânlar, yan anlamlarında gizli olan ilahi güçleriyle, çokkültürlü inananların ortak kimliğini tanımlar ve diyalogu destekler. Bu nedenle, kutsal mekânlar ve kutsal kentlerin diplomatik yönü, uluslararası ilişkilerde sürekli olarak etkin olmaktadır. Günümüzde, küreselleşme ve sekülerleşme eğilimleriyle birlikte din ve kültürel değerler, otantikliklerini kaybetmekte ve hızlı bir tüketim sürecine girmektedir.(AI)