Ürogenital travmalar, tüm travmaların %10'unu oluşturmaktadır. Son yıllarda teknolojinin gelişmesi ve ultrasonografi ve bilgisayarlı tomografinin yaygın kullanımı, idrar yolu yaralanmalarının tespitini kolaylaştırmıştır. Teknolojik yeniliklerle paralel olarak travma hastalarına yaklaşım da gelişmiştir. Ürogenital travmalara yaklaşım, daha iyi tanı araçları ve travma bakımı nedeniyle sürekli olarak evrim geçirmektedir. Bugün, gelişmiş radyolojik tekniklerin yardımıyla, çoğu katı organ yaralanması olan hastalar cerrahi olmadan yakın takip ile tedavi edilebilir. Karın ve genital organların incelenmesi, retroperitoneum ve pelvik organ yaralanmaları hakkında fikir verebilir. Alt kaburga kırıkları genellikle böbrek yaralanmaları ile ilişkilidir ve pelvik kırıklar genellikle mesane ve üretra yaralanmalarına eşlik eder (1).Böbrek travmalarıEtyolojiBöbrekler, retroperitoneal bölgede bulunmaları, Gerota fasyası tarafından sağlanan yağlı destek dokusu ve kaburgalara yakınlıkları nedeniyle diğer karın organlarından daha az travmadan etkilenir. Böbrek travmaları, diğer organ yaralanmaları ile birlikte %80-95 oranında görülür (2). Böbrek, ürogenital travmalarda en sık yaralanan organdır (3).İlk değerlendirme, kanama ve şokun kontrolünü, gerektiğinde resüsitasyonu içermelidir. Resüsitasyon için intravenöz erişim ve üretral kateter yerleştirilmesi gerekebilir (1).Böbrek travmaları, iki ana gruba ayrılır: künt ve penetran travmalar. İyatrojenik yaralanmalar çok nadirdir. Künt böbrek travmaları (%71-95) yaygın olsa da, penetran travmalar bazı ülkelerde bireysel şiddetin yüksek olduğu durumlarda daha sık bildirilir (4,5). Künt böbrek travmalarının etyolojisi %63 motorlu araç yaralanmaları, %43 yüksekten düşmeler, %11 spor yaralanmaları ve %4 araç dışı trafik kazalarıdır (1). Penetran travmalarda ise, silahla yaralanmalar (%65) en yaygın etyolojik faktördür, buna bıçakla yaralanmalar (%35) takip eder. Çoğu böbrek travması düşük dereceli olup konservatif takip için uygundur (6).Üriner sistem yaralanmasının en iyi göstergesi mikroskopik hematüri veya makroskopik hematüridir. Mikroskopik hematüri tanısal niteliktedir. Bununla birlikte, mikroskopik hematüri küçük yaralanmalarda görülebilir; önemli yaralanmalarda veya üriner sistem yaralanmalarında hematüri olmadan da meydana gelebilir (6).Böbrek yaralanmalarında sınıflandırmaAmerikan Travma Cerrahisi Derneği (AAST) organ hasarı skalası böbrek yaralanmalarını değerlendirir (7,8).AAST BÖBREK YARALANMA DERECELENDİRME SKALASIDerece* Yaralanma tanımı1 Subkapsüler genişlemeyen hematom veya parankimal kontüzyon, parankimal yırtık olmaksızın.2 Gerata fasyasına kadar sınırlı genişlemeyen perirenal hematom. İdrar kaçağı olmaksızın renal parankimal yırtık <1 cm derinlikte.3 İdrar toplama sistemi yırtığı veya idrar kaçağı olmaksızın renal parankimal yırtık >1 cm derinlikte.4 İdrar kaçağı ile birlikte idrar toplama sistemi yırtığına kadar uzanan parankimal yırtık. Renal pelvis yırtığı ve/veya tam üreteropelvik ayrılma. Segmental renal ven veya arter yaralanması.5 İdrar kaçağı ile birlikte tanımlanabilir parankimal böbrek anatomisinin kaybı. Ana renal arter veya ven yırtığı veya renal hilum avülsiyonu. Aktif kanama olan devaskülarize böbrek.Radyolojik görüntülemeGörüntüleme, böbrek hasarını derecelendirmeyi ve karşı böbrek ve diğer organlarda hasar olup olmadığını araştırmayı amaçlar. Hastanın hemodinamik durumu görüntüleme tekniğini belirler. Ciddi bir genel durumu olmayan hastalarda ilk değerlendirmeden hemen sonra görüntüleme yapılmalıdır. Kararsız hastalarda görüntüleme olmadan müdahale gerekebilir. Makroskopik veya mikroskopik hematüriye hipotansiyon eşlik ediyorsa, hızlı yavaşlama travma öyküsü veya eşlik eden yaralanma gibi böbrek travması bulguları varsa görüntüleme yapılmalıdır (9,10). Kontrastlı bilgisayarlı tomografi (BT), böbrek travmalarında tercih edilen ilk görüntüleme yöntemidir.Parankimal yırtıklar ve(AI)
Atıf Sayısı :