Sebzeler; insan beslenmesi ve sağlık açısından önemi, tarım arazilerinin
ekonomik olarak kullanılmasına sundukları katkıları, Dünya ve Türkiye
ekonomisindeki konumu nedeniyle çok önemli bir gelir kapısıdır. Türkiye yaş
sebze ve meyve üretiminde dünya sıralamasında üçüncü sırada yer almaktadır. Türkiye’nin
coğrafik koşulları tüm sebze çeşitlerinin yetiştirilmesine olanak tanımaktadır.
Diyarbakır ili de sahip olduğu avantajlı iklim yapısı ile sebze
yetiştiriciliğinde önemli konumda yer almaktadır. Yöre, sebzecilik bakımından önemli bir
potansiyele sahiptir. Türkiye genelinde olduğu gibi bu yörede de meyvesi
yenilen sebzelerin üretim miktarı diğerlerine göre daha fazladır. İlde; karpuz,
domates, kavun ve kuru Soğan türlerinde üretim yoğunluk kazanmıştır. İlin
sembolü haline gelen Diyarbakır Karpuzu şehrin tanınmasında da önemli bir yere
sahiptir. Bu sebzelerin üretimi özellikle
Merkez-Bismil-Çınar-Ergani-Silvan-ÇermikÇüngüş ve Kulp’ta yoğunlaşmaktadır.
Ergani geçiş bölgesi olduğu için sebzecilikte öncü ilçelerden biridir. Hem
sebze üretim miktarı hem de üretilen sebze çeşitliliği diğer birçok ilçeye göre
fazladır. Bölgede Örtüaltı sebze yetiştiriciliğinin Bismil yöresinde
yoğunlaştığı görülmektedir. Örtüaltı yetiştiricliğinde en fazla hıyar ve
domates yetiştirilmektedir. Merkezde bulunan ve Unesco kültür mirası kapsamında
bulunan Hevsel Bahçeleri de önemli sebze üretim merkezlerinden biridir. Bölgede
sanayi sebzeciliği; salça, konserve, turşu, kurutulmuş sebze ve çerezlik karpuz
üretimi de ivme kazanmıştır. İl yerel sebze genotipleri bakımından da oldukça
zengin olduğu (Lice domatesi, Diyarbakır karpuz ve kavunu, Lice soğanı, Çermik
biberi, Yuvacık ve Şeyhkent patlıcanı vs) bilinmektedir Bu ürünlerin bazılarına
coğrafi işaret belgesi alınmıştır. apılan yatırımlar sayesinde ildeki üretim
modeli geleneksel aile işletmeciliğinden modern sebzecilik işletmesine geçişin
başladığı görülmüştür. GAP’ ın devreye girdiği şu günlerde; İlde sulamaya
açılacak yeni tarım alanlarının artacağı bölgeye yeni sebze tür çeşit sayısında
artış olacağı düşünülmektedir. Sulama ile birlikte sebze üretim potansiyelinin
artacağı; örtüaltı yetiştiriciliğinin, sanayi sebzeciliğinin, sebze
tohumculuğunun ve fideciliğin tarımsal bir sektör olarak gelişeceği düşünülmektedir.
Sebze ürünlerinin değerlendirilmesi açısından, İlin Ortaduğu ülkelerine
yakınlığı nedeniyle ürünleri ihraç etmede güçlü bir Pazar olarak
değerlendirilmektedir.
Kitap Adı:
Diyarbakır’ın Tarım Potansiyeli Ve Gelişimi
Atıf Sayısı :
