Monopolcü (tekelci) Rekabet Ve Oligopol Piyasası
Anahtar Kelimeler
Monopolcü rekabet piyasası hem
monopol hem de tam rekabet piyasalarının özelliklerini taşıyan hibrit bir
piyasadır. Monopolcü gibi, monopolcü rekabetçi de negatif eğimli bir talep
eğrisiyle karşı karşıyadır ve bunun sonucu olarak marjinal maliyetin üzerinde
bir fiyat talep eder. Monopolcü rekabet piyasasında tam rekabet piyasasında
olduğu gibi, çok sayıda firma vardır. Piyasa giriş ve çıkışın kolay olması,
monopolcü rekabetçinin uzun dönemde ekonomik kârının sıfır olmasına yol açar.
Kısa dönemde monopolcü rekabetçi firmaların ürün farklılaştırmasına gitmesi
monopolcü karı elde etmesine yol açar. Monopolcü rekabetçi firmalar
farklılaştırılmış, heterojen ürünler ürettiklerinden, firmalar reklam yaparak
tüketiciyi kendi markasına çekmeye çalışabilir. Reklam bir dereceye kadar
tüketicilerin zevklerini yönlendirirken, marka bağlılığını teşvik eder ve
rekabeti engelleyebilir. Başka bir yönüyle de reklamcılık ürün hakkında bilgi
sağlar, güvenilir kalitede marka isimleri oluşturur ve rekabeti teşvik
edebilir. Monopolcü rekabet piyasası ekonomideki birçok piyasayı kapsıyor
görünmektedir. İktisat teorisyenlerinin bakış açısından, monopolcü rekabetçi
piyasalarda kaynakların tahsisi mükemmel değildir. Dolayısıyla politika
yapıcıların bu piyasaları düzeltmesini zorlaştırmaktadır. Oligopol piyasasında yalnızca az
sayıda firma üretimin büyük kısmından ya da tamamından sorumludur. Piyasaya
giriş engelleri bazı firmaların uzun dönem de bile önemli ölçüde kar etmesini
sağlar. İktisadi kararlar stratejik davranışlara bağlıdır. Her firma
davranışlarının rakiplerinin kararlarını nasıl etkileyeceğini düşünmek
zorundadır. Cournot, Bertrand, Stackelberg ve dirsekli talep oligopol modelleri
anlaşmasız oligopol modelleridir. Fiyat liderliği ile kartel ise anlaş malı
oligopol modelleridir. İnsanların ve burada firmaların stratejik durumlarda
nasıl davrandıklarını inceleyen bilime oyun teorisi denilmektedir. Oyun teori
sinde oyun, kazanç, strateji ve optimal strateji vardır. Oyunlar iş birliğine
dayalı ve iş birliksiz oyunlar olarak ikiye ayrılır.
Kitap Adı:
İktisada Giriş
Atıf Sayısı :
