Endodontik Tedavide Ağrının Önemi Ve Postoperatif Ağrı Kontrolünde Uygulanabilecek Yöntemler
Anahtar Kelimeler
Ağrı, doku hasarıyla ilişkili hoş
olmayan bir duyusal ve duygusal deneyim olarak tanımlanmaktadır. Nörofizyolojik
mekanizmalar, nosiseptörler ve sinir lifleri (A-delta ve C lifleri)
aracılığıyla ağrı iletimini açıklar. Diş ağrısı, dentin lenfinin hidrodinamik
hareketiyle tetiklenir ve periferik/santral sensitizasyon süreçleriyle
şiddetlenip hastalarda istenmeyen ağrı olgusuyla sonuçlanabilmektedir. Endodontik
tedavi sırasında gelişen ağrı ise, preoperatif , intraoperatif ve postoperatif
(tedavi sonrası) evrelerde görülmektedir. Hastalarda preoperatif ağrı varlığı,
postoperatif ağrı riskini artırmaktadır. Tedavi sırasında oluşan ağrı ise
preoperatif ağrı olarak tanımlanmakta, anestezi yetersizliği, kök kanalından
debris taşması ve inflamasyon gibi birçok duruma bağlı olarak
gelişebilmektedir. Postoperatif ağrı;
hasta faktörleri (yaş, cinsiyet, anksiyete), diş tipi , pulpa durumu ve tedavi
teknikleri ile ilişkilidir. Yanlış çalışma boyu yada apikal foramenin aşırı
genişletilmesi gibi durumlara bağlı olarak ağrı tetiklenebilmektedir.
Postoperatif ağrının kontrol altına alınması için zaman içerisinde farmakolojik
ve farmakolojik olmayan bir çok yöntem önerilmiştir. Farmakolojik yöntemler
arasında non-steroid antiinflamatuarlar (NSAİİ) (ibuprofen), asetaminofen ve
kortikosteroidlerin reçete edilmesi öne çıkmaktayken, non-farmakolojik
yaklaşımlara düşük dalga boylu lazer terapisi, kriyoterapi ve ozon uygulaması
örnek olarak verilebilir. Her üç tedavi yöntemi de enflamasyonu ve ağrıyı
azaltmada etkili olarak bulunmuştur. Bu bölümde ise birçok nedene bağlı
oluşabilen postoperatif ağrıyı nedenleriyle beraber incelemek ve kontrol altına
alınmasıyla ilgili yapılan araştırmaları derleyerek hekimlere çeşitli
önerilerde bulunmak amaçlanmıştır.
Atıf Sayısı :