Farmasötik Preparat Analizlerinde Kullanılan Bazı Ekstraksiyon Yöntemleri
Anahtar Kelimeler
İlaçlar, günümüzde insan sağlığının korunmasında ve hastalıkların önlenmesinde oldukça önemli farmasötik preparatlardır. İlaçların sayısındaki artış ve sektördeki gelişmeler analizlerini önemli kılmaktadır. Genelde farmasötik preparat analiz süreci dört aşamadan oluşmaktadır. Bunlar; örnek elde etme, örneği analize hazırlama, analiz ve sonuçların kaydedilmesi şeklindedir. Analiz öncesi en önemli basamak şüphesiz ki analitin bulunduğu matristen ayırımını içeren ekstraksiyon basamağıdır. Analitin bulunduğu matris çok karmaşık olabilir ve analit eser miktarda olabilir. Bu yüzden ekstraksiyon basamağı uygulanacak analitik yöntemin doğruluğunu ve hassaslığını kısmen belirleyen kritik bir adımdır. Çevreci ve akıllı analiz yöntemlerine artan ilgiyle birlikte minyatürleştirilmiş, düşük maliyetli ve yüksek verimli numune hazırlama teknikleri ortaya çıkmıştır. Bu yöntemlerden bazıları; katı faz ekstraksiyon, katı faz mikroekstraksiyon, elektromembran ekstraksiyon, ultrason destekli ekstraksiyon, karıştırma çubuğu sorbtif ekstraksiyon, tek damla sıvı faz mikroekstraksiyon ve manyetik katı faz ekstraksiyon yöntemleridir. Yöntemlerin seçimi yapılırken hedef analitin veya bulunduğu matrisin hangi fazda olduğu önemlidir. Katı faz mikroekstraksiyon yönteminde sulu fazdaki preparatlar için özel tertibatlı şırınga sistemi kullanılmaktadır. Karıştırma çubuğu sorbtif ekstraksiyon yöntemi ise katı faz mikroekstraksiyon yönteminden farklı olarak daha fazla adsorban yüzeye sahip bir yöntemdir. Ultrason destekli ekstraksiyon yöntemi katı fazdaki preparatların ekstraksiyonunda kullanılmaktadır. Tek damla sıvı faz mikroekstraksiyon yöntemi analitin organik akseptör faza alınarak analizinin yapılabildiği bir yöntemdir. Nano malzemelerin kullanıldığı manyetik katı faz ekstraksiyon yönteminde manyetik adsorbanlar geri kazanılıp yeniden kullanılabilmektedir. Elektromembran ekstraksiyon yöntemi ise elektrik alanı kullanılarak kısa sürede kütle transferi sağlayan bir yöntemdir. Yeşil kimya uygulamaları ve teknolojik gelişmeler dikkate alındığında tek damla sıvı faz mikroekstraksiyon ve elektromembran ekstraksiyon yöntemlerinin kullanımlarının daha da önem kazanacağı öngörülmektedir.
Kitap Adı:
Eczacılıkta Güncel Araştırmalar Iv
Atıf Sayısı :
