Kadir Canatan’ın “Dil Sosyolojisi: Konuları, Gelişmesi ve
Yararları” başlıklı metni, dil ile toplum arasındaki çok yönlü ilişkiyi
sosyolojik bir çerçevede incelemektedir. Dil sosyolojisi; dilin sosyal sınıf,
etnik kimlik, cinsiyet ve güç ilişkileriyle nasıl şekillendiğini analiz eder.
Alanın gelişimi dört evrede ele alınır: Durkheim ve Weber gibi erken
sosyologların katkılarıyla başlayan süreç, Fishman, Labov ve Bernstein’ın
öncülüğünde kurumsallaşmış; Hymes, Bourdieu ve Tannen gibi isimlerle kültürel
kimlik, eğitim eşitsizliği, sembolik güç gibi meselelerle derinleşmiştir. Dil
sosyolojisi, küreselleşme ve dijitalleşmeyle birlikte çokdillilik, dilsel
adalet ve sosyal medya dili gibi yeni alanlara yönelmiştir. Disiplinlerarası
bir karakter taşıyan bu alan, dilbilim, antropoloji, psikoloji, eğitim ve
siyaset bilimleriyle yakın ilişki içerisindedir. Türkiye özelinde ise dil
politikaları, azınlık dilleri, ana dilde eğitim, göç ve medya dili gibi konular
öne çıkmaktadır. Dil sosyolojisi, eğitim eşitsizliklerini analiz etmekten
tehlike altındaki dillerin korunmasına, kültürel kimliğin sürdürülmesinden
iletişim stratejilerinin geliştirilmesine kadar pek çok alanda hem kuramsal hem
pratik katkılar sunmaktadır.
Atıf Sayısı :