Diyabetik Ayak: Temel Yaklaşım Ve Erken Müdahale Stratejileri
Anahtar Kelimeler
Diyabetik ayak, diyabetin sık görülen ancak önlenebilir
komplikasyonlarından biridir. Periferik nöropati, periferik arter hastalığı ve
bağışıklık sisteminin zayıflaması gibi patofizyolojik mekanizmalarla gelişir.
Nöropati, his kaybına, kas zayıflığına ve cilt kuruluğuna neden olarak küçük
yaraların fark edilmemesine yol açar. Dolaşım bozuklukları, yara iyileşmesini
geciktirir ve enfeksiyon riskini artırır. Diyabetik ayak ülserleri, zamanında
tedavi edilmediğinde ampütasyonla sonuçlanabilir. Risk faktörleri arasında uzun
süreli diyabet, kötü kan şekeri kontrolü, obezite, sigara kullanımı, uygun
olmayan ayakkabılar ve yetersiz ayak hijyeni yer alır. Erken tanı için
monofilament testi, ayak bileği-brakiyal indeks ölçümü ve doppler
ultrasonografi gibi yöntemler kullanılır. Koruyucu stratejiler; günlük ayak
muayenesi, uygun ayakkabı ve çorap kullanımı, düzenli kan şekeri takibi, hijyen
ve periyodik doktor kontrollerini içerir. Tedavi yaklaşımları arasında yara
bakımı, debridman, enfeksiyon kontrolü, basıncın azaltılması (off-loading) ve
revaskülarizasyon yer alır. Multidisipliner bir yaklaşım ile erken tanı ve
düzenli takip sağlandığında diyabetik ayak komplikasyonları büyük oranda
önlenebilir. Hastaların eğitimi ve sağlık profesyonelleriyle iş birliği, etkili
bir yönetim için esastır.
Kitap Adı:
Endokrin Sisteme Multidisipliner Yaklaşım
Atıf Sayısı :
