Endometrium Kanseri, Sirkadiyen Ritim Ve Kronokemoterapi
Anahtar Kelimeler
Endometrium kanseri, rahim iç
tabakasından kaynaklanan ve sıklıkla menopoz sonrası görülen bir kanser
türüdür. Tedavisinde cerrahi, kemoterapi gibi yöntemler kullanılırken, son
yıllarda sirkadiyen ritmin önemi giderek artmaktadır. Sirkadiyen ritim, vücudun
24 saatlik döngüsünü düzenleyen, hücre bölünmesi, DNA onarımı gibi temel
süreçleri etkileyen karmaşık bir sistemdir. Bu ritim, hipotalamustaki
suprakiyazmatik nükleus (SKN) tarafından yönetilir ve CLOCK, BMAL1, PER, CRY
gibi genler tarafından kontrol edilir. Bu genlerin ve proteinlerin etkileşimi,
hücre içinde ritmik bir salınım oluşturarak diğer genlerin ve hücresel
işlevlerin zamanlamasını belirler. Kronokemoterapi, kemoterapi
ilaçlarının sirkadiyen ritme uygun zamanlarda verilerek etkinliğin artırılması
ve yan etkilerin azaltılması yaklaşımıdır. Ancak, bu konuda çelişkili sonuçlar
vardır ve daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Sirkadiyen ritmi
düzenleyen faktörlerin (örn., ışık, uyku, melatonin) kanser tedavisindeki rolü
araştırılmaktadır. Sirkadiyen ritim bozukluklarının düzeltilmesi, tedavi
etkinliğini artırmanın yanı sıra hastaların yaşam kalitesini de
iyileştirebilir. Gelecekte, kişiye özel tedavi yaklaşımlarında sirkadiyen
ritmin daha fazla dikkate alınması ve bu biyolojik saate özgü tedavi
stratejilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Bu, hem tedavi başarısını
artırabilir hem de yan etkileri en aza indirebilir.
Atıf Sayısı :